Opšti podaci o Sremskim Karlovcima
Opština Sremski Karlovci geografski je smeštena u Sremu, na desnoj obali Dunava, u AP Vojvodini, u Južnobačkom okrugu i u svojim okvirima, ima samo jedno, istoimeno, naseljeno mesto. Prostire se na površini od 51 kilometra kvadratnog i to je najmanja opština u Vojvodini. Od toga, 47% čini obradivo zemljište. Tu, kako pokazuje popis iz 2011. godine, živi 8.750 stanovnika, najviše srpske nacionalne pripadnosti – 78%.
Opšti podaci o poljoprivredi
Vinogradarstvo je specifičnost Opštine, a kraj je poznat po dobrim i kvalitetnim vinima. Specijalitet je Bermet, tradicionalno desertno aromatično vino, koje svoj ukus duguje aromatičnim biljkama, začinima i suvom voću koji se koriste u proizvodnji. Bečki dvor je od karlovačkih vinara kupovao napitak po visokim cenama i to unapred, a od sredine XIX veka, Bermet se izvozio u Ameriku. Drugi prepoznatljiv proizvod kraja je kuglof koji se u Sremskim Karlovcima sprema na skoro 400 različitih načina.
Istorija Sremskih Karlovaca
Na mestu današnje Opštine, u doba Rimskog carstva, nalazilo se malo utvrđenje, a istorija Sremskih Karlovaca može se pratiti od 1308. godine, kada se prvi put, pod nazivom tvrđave – Karom, pominju u pisanom dokumentu. Do 1521. godine, kada teritoriju zauzimaju Turci, mesto je utvrđenje i naselje u Mađarskoj kraljevini. Pod današnjim imenom javlja se u rukopisnom Otačniku manastira Krušedol 1532/33. godine. Pod turskom je vlašću sve do 1688. godine, kada su Turci, tokom povlačenja prema Beogradu za vreme Velikog Bečkog rata, spalili naselje. Mir je, između Austrije i njenih saveznika, s jedne, i Turske, s druge strane, potpisan 11 godina kasnije upravo u Sremskim Karlovcima – Karlovački mir. Tada postaju deo habsburških poseda u okviru Vojne krajine.
Krajem XVII veka Karlovci postaju trgovačko naselje, a u XVI veku jedno od crkvenih središta srpskog naroda. Godine 1713. središte mitropolita iz manastira Krušedol premešta se u Karlovce. Prva škola otvorena je 1726. godine. Godine 1788. veliki požar skoro u potpunosti uništava naselje, ali su Karlovci brzo obnovljeni zahvaljujući mitropolitu Stefanu Stratimiroviću. Karlovačka gimnazija otvorena je 1791. godine, a ubrzo zatim i bogoslovija – 1794. godine, koja je druga po starosti u svetu. Četiri godine kasnije osnovan je i internat za bogoslove i gimnazijalce. U Karlovačku gimnaziju išao je Vuk Stefanović Karadžić, a pohađali su je i sinovi Alekse i Jakova Nenadovića.
Početkom XIX veka osniva se Karlovački krug, naučno društvo. Godine 1809. otvara se Crtačka škola, a krajem 1811. završena je zgrada Magistrata. U Karlovcima je 1848. godine održana Majska skupština. Tada počinje borba za autonomiju, a 1861. godine održan je Blagoveštenski sabor. Ujedinjenje srpskih pravoslavnih eparhija dogodilo se u Sremskim Karlovcima 1918. godine, a svečano proglašenje SPC održano je 1920. godine. Tokom perioda od 1980. do 1989. godine Sremski Karlovci su jedna od opština Novog Sada.
Znamenite ličnosti: Arsenije III Crnojević, Pavle Nenadović, Stefan Stratimirović, Josif Rajačić (Patrijarh srpski Josif), Uroš Knežević, Lukijan Mušicki, Stevan Šupljikac, Đorđe Stratimirović, Branko Radičević…
Sremski Karlovci se geografski nalaze na koordinatama 45°12′05” severne geografske širine i 19°56′02” istočne geografske dužine, na starom putu prema Beogradu, 12 km od Novog Sada i 9 km od Petrovaradina. Klima u Opštini je umereno kontinentalna, a naselje je smešteno na 102 metra nadmorske visine.
U opštini Sremski Karlovci, prema zvaničnim podacima iz popisa poljoprivrede koji je Republički zavod za statistiku sproveo 2012. godine, 263 gazdinstva koristi poljoprivredno zemljište. U najvećem broju imaju oranice i bašte, odnosno najčešće gaje kukuruz za zrno (njih 80), a zatim pšenicu i krupnik – 49 gazdinstava. Prema broju slede poljoprivredna domaćinstva koja proizvode detelinu – 33 i soju (23).
Najveći broj gazdinstava su porodična (96,2%), a ostalo su pravna lica.
Uzgojem različitih stalnih useva kombinovano bavi se ukupno 30 gazdinstava, za voćarstvo specijalizovano je njih 32, dok je najviše gazdinstava specijalizovanih isključivo za žitarice – njih 50.
Poljoprivredom se u Sremskim Karlovcima bavi 585 ljudi, a muškarci prednjače kada je reč o ukupnom broju.
Kada je reč o nosiocima gazdinstava u Sremskim Karlovcima, muškarci su ponovo u prednosti i učestvuju sa 87,20%, dok je udeo žena mnogo manji (12,80%).
Kada je reč o članovima poljoprivrednih domaćinstava, tu su žene u većini i ima ih 61,10%.
