Opšti podaci o opštini Kula
Opština Kula se nalazi na plodnoj ravnici u središnjem delu Bačke, u AP Vojvodini i pripada Zapadnobačkom okrugu. Smeštena je na veoma važnoj saobraćajnoj liniji koja povezuje Podunavlje sa Potisjem, na 84m nadmorske visine. Površina Opštine iznosi 481 kvadratni kilometar, a poljoprivredno zemljište čini 91,44% teritorije.
Pored centralnog istoimenog naselja, obuhvata i 6 naseljenih mesta: Kruščić, Lipar, Nova Crvenka, Ruski Krstur, Sivac i Crvenka. Tu živi 43.101 stanovnik, prema popisu iz 2011. godine, od kojih je 58,5% srpske, a zatim po brojnosti slede stanovnici rusinske sa 10,6%, crnogorske sa udelom od 10% i mađarske nacionalnosti sa 7,9%.
Opšti podaci o poljoprivredi u Kuli
Devedesetih godina prošlog veka ovde su bile zastupljene industrijske grane- drvna, tekstilna, prehrambena, industrija kože i metaloprerađivačka, ali zbog prirodnih potencijala, na teritoriji opštine Kula, poljoprivredna proizvodnja je dominantna i ima izuzetan značaj za razvoj. Ovde dominiraju livadska crnica i karbonatni černozem, a poljoprivredno zemljište se prostire na 43.348 ha.
Ratarski usevi, sa veoma dobrim prinosima, preovlađuju u setvenoj strukturi, što pogoduje razvoju proizvodnje pogona koji koriste alternativne izvore energije (biomasu), a značajne površine zauzimaju i povrtarske kulture. Geotermalni izvori vode, koji do sada nisu značajnije iskorišćeni, prirodni su potencijal za razvoj turizma u opštini.
Istorija Kule
Na teritoriji današnje Kule, prema narodnom predanju, postojala je jedna kula(grad od zemlje, manje utvrđenje ili osmatračnica) sa turskom posadom, pa se smatra da je po toj kuli mesto i dobilo naziv. Nema čvršćih dokaza o ovome, a najraniji podaci o Kuli datiraju iz 1652. godine i nalazimo ih kod Ferenca Vešelenjija, tačnije u njegovim beleškama o posedu. Ovi prostori često su, u narednim vekovima, menjali gospodare, a matici Srbiji pripojili su se tek posle Prvog svetskog rata.
Kula je 1733. godine imala 251 kuću i moguće je da su u tom period postojala dva odvojena naselja, jedno na padinama Telečke uzvišice, a drugo negde ispred padina. Na tu mogućnost ukazuju zapisi u kojima se Kula pominje kao Kulja, Gornja Kula, Donja Kula ili Kola.
Redovniji zapisi o ovim krajevima postoje od XVIII i XIX veka, kada se u okolini Kule, ali i čitavoj Bačkoj, razvijaju zemljoradnja i stočarstvo. Iskopavanje odvodnog kanala od Kule do Vrbasa 1785. godine, od velikog je značaja, kako za Kulu, tako i za celu srednju Bačku, a produžavanjem i povezivanjem istog sa Dunavom i Tisom, stvorena je preteča Velikog bačkog kanala. Inženjer Jožef Kiš je tvorac ovog kanala.
1896. godine, Kula dobija direktnu železničku vezu, a krajem XIX veka povezana je makadamskim putem sa okolnim mestima. U XIX i XX veku privreda dobija industrijski karakter i ostvaruje značajan razvoj. Početkom XX veka mesto je imalo 9000 stanovnika, a razvijeno zanatstvo bilo je kolevka industrijalizacija.
Opština je pozicionirana na raskrsnici između Novog Sada, Subotice i Sombora, granični prelaz sa Mađarskom (Bački Breg) udaljen je 66, a granični prelaz sa Hrvatskom 38km. Međunarodni autoput E-75 udaljen je 14km, državni put prvog reda M-3 seče teritoriju Opštine, na udaljenosti od 10km je međunarodna železnička pruga Beč- Budimpešta-Beograd, a kroz naselje teče i Veliki bački kanal. Nalazi se na 45° 36´ severne geografske širine i 19° 31´ istočne geografske dužine, a u Opštini preovladava umereno-kontinentalna klima sa specifičnostima subhumidne i mikrotermalne klime.
U opštini Kula, prema zvaničnim podacima iz popisa poljoprivrede koji je Republički zavod za statistiku sproveo 2012. godine, 3.573 gazdinstva koristi poljoprivredno zemljište. U najvećem broju imaju oranice i bašte, odnosno najčešće gaje kukuruz za zrno – (njih 2.350), a zatim pšenicu i krupnik – 1.042 gazdinstva. Prema broju slede poljoprivredna domaćinstva koja proizvode suncokret – 373, soju – 342 i papriku (njih 293).
Najveći broj gazdinstava su porodična (99,41%), a ostalo su pravna lica.
Ukupno 264 gazdinstva spacijalizovano je za tov svinja, njih 432 bavi se kombinovano ratarstvom, svinjama i živinom, a najviše je onih koji su specijalizovani za žitarice (1.453).
Poljoprivredom se u Kuli bavi 7.430 ljudi, a muškarci prednjače kada je reč o ukupnom broju.
Kada je reč o nosiocima gazdinstava u Kuli, muškarci su ponovo u prednosti i učestvuju sa 79,72%, dok je udeo žena mnogo manji (20,28%).
Kada je reč o članovima poljoprivrednih domaćinstava, tu su žene u većini i ima ih 63,89%.
