Bečej – opština

Izaberite opštinu

Opšti podaci o opštini Bečej

Opština Bečej se nalazi u samom srcu AP Vojvodini, uz desnu obalu Tise i pripada Južnobačkom okrugu. Prostire se na površini od 487 kilometara kvadratnih, od čega je skoro 87,4% poljoprivredno zemljište. Na severu joj je Ada, na zapadu Mali Iđoš i Bačka Topola, na jugu Srbobran i Žabalj, a na istoku prirodna granica je reka Tisa.

Naseljeno mesto sa istim imenom nalazi se na 84m nadmorske visine, a pored njega Opština obuhvata još pet naseljenih mesta: Bačko Gradište, Bačko Petrovo Selo, Radičević, Mileševo-Drljan i Poljanica. Opština Bečej je multietnička sredina, pa podaci popisa iz 2011. godine pokazuju da ovde živi 37.351 stanovnik, najvećim delom mađarske – 46,3%, srpske – 41,3%, a zatim i romske i crnogorske nacionalnosti. 

Opšti podaci o poljoprivredi u Bečeju

Zahvaljujući plodnoj zemlji, vodnom fondu, izvorima termalne vode i zemnom gasu, poljoprivreda u Bečeju je najrazvijenija privredna grana. Razvoju opštine Bečej doprineli su blizina reke Tise, povoljna klima, kanal Dunav-Tisa-Dunav, ali i naklonjenost stanovništva ka poljoprivredi. Zbog svega navedenog, ovde se razvija se i agroindustrijski kombinat- PIK Bečej koji je osnov industrijske proizvodnje, a koji se osim ratarstva i stočarstva bavi i doradom semena, ali i preradom povrća i voća. Fabrika „Sojaprotein“ bavi se preradom soje. Opština Bečej raspolaže lovištima, izletištima i čardama na Tisi, a Bečejska banja i Centar za rehabilitaciju se nalazi u samom gradu.

Istorija Bečeja

Ovo područje bilo je naseljeno od petog milenijuma pre nove ere, tačnije od starijeg neolita, a o tome svedoče brojni nađeni predmeti prilikom arheoloških iskopavanja. Život na ovoj teritoriji odvijao se kroz gotovo sve praistorijske periode, te su tako otkrivena naselja iz neolita, eneolita, bronzanog i gvozdenog doba.

Sarmati su se ovde nastanili početkom nove ere, a tokom Velike seobe naroda najbrojnije ostatke, između VI i IX veka, ostavili su Avari  koji su ostavljali bogate priloge u grobovima svojih pokojnika.

Prvi put se u spisima Bečej pominje 1091. godine, a kada ga je ugarski kralj Bela IV, 1238. godine, poklonio kaluđerima krstašima iz Stolnog Biograda, pominje se kao utvrđenje. Naselje Perlek nalazilo se severno od Bečeja i zaživelo još u XI-XII veku. Kao naselje u turskim tefterima pominje se još 1650. godine, a 1698. godine bio je bez stanovnika. U ovom naselju, arheološkim iskopavanjima, pronađeni su ostaci silosa, poluukopane zemunice, bunari, rovovi i otpadne jame.

Bečej je u XV veku bio posed srpskog despota Đurađa Brankovića, da bi u okviru feudalne Ugarske, do sredine XVI veka, promenio desetak feudalnih gospodara. 1551. godine osvaja ga turski vezir Mehmed-paša Sokolović, te Bečej do 1687. ostaje pod turskom vlašću. Krajem XVII veka ova teritorija pada pod austrijsku vlast, nakon okončanja austrijsko-turskog rata i sklapanja mira u Sremskim Karlovcima 1699. godine. Duž svojih novih granica, a radi zaštite carstva od upada Turaka, austrijska vlada je osnovala Potisko–pomorišku vojnu granicu. Do 1751. grad je pripadao Potisko-pomoriškoj vojnoj granici Habzburške monarhije.

Potreba za postojanjem Potiske granice prestaje da postoji 1717. godine, kada je Turska izgubila Banat, ali i nakon sklapanja Požarevačkog mira. Mnogi Srbi koji su živeli u gradu odlaze u Rusiju  nakon ukidanja ovog dela Vojne granice. Potisko-krunski distrikt sa sedištem u Bečeju osnovala je austrijska vlada 1751. godine sa ciljem da umiri graničare. Distrikt je dobio troje privilegija, a postojao je do 1848. Prva privilegija definisala je status njegove autonomije, a druga je dozvolila naseljavanje Mađara u istom. Na taj način Mađari su vremenom postali većinski narod u gradu.

Za vreme postojanja distrikta, Bečej postaje politički i kulturni centar srednjeg Potisja. U tom periodu razvili su se trgovina, zanatstvo i druge privredne i društvene delatnosti. Do kraja Prvog svetskog rata 1918. godine, Bečej će ostati u sastavu austro-ugarske carevine, a nakon toga ove teritorije postaju deo Kraljevine Srbije, odnosno Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca.

Značajne ličnosti koje su rođene ili živele u Bečeju su: muzičar Janika Balaž, hemičar Karolj Tan, slikar Mor Tan, plivač Čaba Silađi, pevačica Tanja Banjanin, atletičarka Dragana Janković…


Opština je ravnomerno povezana sa skoro svim gradovima i drugim naseljima u Pokrajini zahvaljujući, pre svega, dobo razvijenoj saobraćajnoj mreži. Putnički i teretni transport u pravcu sever-jug znatno je poboljšao auto-put Beograd-Novi Sad-Subotica-Budimpešta, a kroz Opštinu prolaze i dva plovna puta – reka Tisa i kanal Dunav-Tisa-Dunav. Samo mesto Bečej leži na desnoj obali Tise i nalazi se na 45°37´ severne geografske širine i 20°02´ istočne geografske dužine, a klima u Opštini je umereno-kontinentalna.

Poljoprivredom se u Bečeju bavi 6.995 ljudi, a muškarci prednjače kada je reč o ukupnom broju.

Polna struktura stanovništva u Bečeju @AgromediaKada je reč o nosiocima gazdinstava u Bečeju, muškarci su ponovo u prednosti i učestvuju sa 75,28%, dok je udeo žena mnogo manji (24,72%).

Nosioci gazdinstava u opštini Bečej @AgromediaKada je reč o članovima poljoprivrednih domaćinstava, tu su muškarci u manjini i ima ih 45,53%.

U opštini Bečej, prema zvaničnim podacima iz popisa poljoprivrede koji je Republički  zavod za statistiku sproveo 2012. godine, 2.652 gazdinstva koristi poljoprivredno zemljište. U najvećem broju imaju oranice i bašte, odnosno najčešće gaje kukuruz za zrno (njih 1.757), a zatim pšenicu i krupnik – 996 gazdinstava. Prema broju slede poljoprivredna domaćinstva koja proizvode soju – 860 i suncokret (627).

Najveći broj gazdinstava su porodična (99,5%), a ostalo su pravna lica.

Različitim kombinacijama useva i stoke u opštini bavi se ukupno 133 gazdinstva, ratarstvom, svinjama i živinom kombinovano bavi se njih 211, dok je najveći broj gazdinstava specijalizovan za žitarice – 1.297.