Opšti podaci o opštini Odžaci
Opština Odžaci se nalazi u zapadnom delu Bačke, na levoj obali Dunava, u AP Vojvodini i teritorijalno pripada Zapadnobačkom okrugu. Spada među manje opštine na području Vojvodine i nalazi se na 89m nadmorske visine. Sa Republikom Hrvatskom graniči se na Dunavu, a okružuju je opštine Sombor, Apatin, Vrbas, Kula, Bač i Bačka Palanka. Prostire se na površini od 411 kvadratnih kilometara, a poljoprivredno zemljište čini 85,2% teritorije.
Opština obuhvata 9 naseljenih mesta: Odžaci, Bački Gračac, Bački Brestovac, Srpski Miletić, Bogojevo, Karavukovo, Deronje, Ratkovo i Lalić. Prema popisu iz 2011. godine, ovde živi 30.154 stanovnika, a većinsko stanovništvo čine Srbi sa 83,1%, slede Mađari sa 3,9% i pripadnici romske nacionalnosti sa udelom od 3,4%.
Opšti podaci o poljoprivredi u Odžacima
Istorija Odžaka
Naziv mesta pojavljuje se prvi put 1557. ili 1558. godine, još za vreme Turaka. Smatra se da su oni osnovali naselje i da je dobilo ime po turskom odredu koji je ovde boravio i vodio borbe protiv Ugarske. Postoji mogućnost da je mesto dobilo ime i po odžacima, koji su štrčali iz zemunica, a treća pretpostavka je da je naziv dobilo po bosanskom Odžaku, odakle je došlo, u XVI veku, sedam srpskih porodica na ovaj prostor.
U XVII veku mesto je opustelo radi velikih nameta, a stanovništvo se povlači na sever. U XVIII veku naselje se obnavlja, mahom srpskim i šokačkim življem, da bi Habzburška monarhija, od 1755. godine kolonizovala ovu teritoriju i počela da je naseljava nemačkim stanovništvom. Starosedeoci se tada povlače, dok kolonisti dobijaju od monarhije onoliko zemlje, koliko mogu da obrade i bivaju oslobođeni dažbina.
Nemačko stanovništvo je doseljavano iz oblasti Švarcvalda, Alzasa, Hesene, Badena i Lorene, Dunavom preko Beča i Budimpešte. Bavili su se poljoprivredom i to uglavnom uzgojem konoplje na reci Mostonoga. Kasnije će se ova proizvodnja omasoviti, a Odžaci će biti poznati u Evropi po proizvodnji kudelje. 1907. godine osniva se fabrika za preradu kudelje i proizvodnju užadi, koja se vremenom proširila i upošljavala sve veći broj radnika, a samim tim nastaju i novi proizvodi, kao što su jutani tepisi, a kasnije vunene i svilene tkanine.
Privredni razvoj za sobom je povlačio i društveni napredak mesta, te su izgrađene škola, crkva, sreski sud, vode se zemljišne knjige, osniva se štamparija, a 1897. godine i poreska služba. 1895. izgrađena je pruga Novi Sad-Baja, dok se u okviru samostana osniva prvo dečje zabavište.
Između dva rata, Odžaci su bili napredno i razvijeno mesto sa fudbalskim i teniskim terenima i Sokolskim društvom, koje je bilo deo Sokola Kraljevine Jugoslavije. Za vreme Drugog svetskog rata Odžake su okupirali mađarska vojska i žandarmerija, da bi 22. oktobra 1944. bili oslobođeni od strane Vojvođanske brigade i Crvene armije. Nemačko stanovništvo se povlačilo zajedno sa okupatorom, da bi nakon rata na njihovo mesto došli novi kolonisti, iz slabo razvijenih krajeva novonastale države. U posleratnom period u Odžacima dolazi do razvoja industrije, a mesto postaje lokalni i opštinski centar u zapadnoj Bačkoj.
Odžaci se nalaze se na 45° 30´ severne geografske širine i 19° 15´ istočne geografske dužine, a klima je umereno-kontinentalna sa prosečnom godišnjom temperaturom od 10.9oC. Januar je najhladniji mesec sa prosečnom temperaturom od -0,3oC, najtopliji je jul sa 21,4oC, dok ukupna osunčanost u toku godine iznosi 2.014 časova. Ovaj predeo karakterišu široke ravnice, a između Srpskog Miletića i Bogojeva nalazi se predeo slatine i područje sa zaslanjenim zemljištem. Prema Dunavu nadmorske visine su niže, dok se kao posledica aktivnosti velike reke, formiraju depresije i bare.
U opštini Odžaci, prema zvaničnim podacima iz popisa poljoprivrede koji je Republički zavod za statistiku sproveo 2012. godine, 3.692 gazdinstva koristi poljoprivredno zemljište. U najvećem broju imaju oranice i bašte, odnosno najčešće gaje kukuruz za zrno (njih 2.643), a zatim soju – 1.693 gazdinstva. Prema broju slede poljoprivredna domaćinstva koja proizvode pšenicu i krupnik – 922 i lucerku (562).
Najveći broj gazdinstava su porodična (99,38%), a ostalo su pravna lica.
Ukupno 277 gazdinstava uz useve gaji i stoku, njih 673 bavi se ratarstvom, svinjama i živinom kombinovano, međutim najviše je onih koji su specijalizovani za žitarice (1.408).
Poljoprivredom se u Odžacima bavi 7.579 ljudi, a muškarci prednjače kada je reč o ukupnom broju.
Kada je reč o nosiocima gazdinstava u Odžacima, muškarci su ponovo u prednosti i učestvuju sa 79,46%, dok je udeo žena mnogo manji (20,54%).
Kada je reč o članovima poljoprivrednih domaćinstava, tu su muškarci u manjini i ima ih 37,77%.
