Često se u baštama gaji zbog svoje lepote ali pored toga, veoma je cenjen u narodnoj medicini, a lekovita svojstva imaju lukovice i polen, a od njih se pripremaju čajevi i tinkture.
Ljiljani (lat. Lilium candidum) su lukovičaste, većinom otporne trajnice koje u prirodi nalazimo u umerenim područjima Europe, Azije i Severne Amerike. Ne vole suve položaje, pa ih uglavnom nalazimo u blizini grmova ili drugih biljaka koje bacaju senku na njihovo podnožje i održavaju lukovice u hladu i sa dovoljno vlage.
Danas postoje brojne vrste vrtnih ljiljana dobijene ukrštanjem samoniklih vrsta i njihovim pažljivim uzgojem i odabirom. Razlikuju se visinom, veličinom, bojom, oblikom, kao i brojem cvetova koji rastu na cvetnoj stabljici. Isto tako, postoje vrste koje imaju cvetove vrlo ugodnog, blagog mirisa (longiflorum hibridi), oni koji imaju cvetove vrlo intenzivnog mirisa (orijentalni hibridi), kao i vrste ljiljana čiji cvetovi ne mirišu (azijski hibridi).
Kao ukrasna biljka, ljiljan je stolećima bio motiv u slikarstvu i u sakralnoj umetnosti. U hrišćanstvu, beli ljiljan posvećen je Bogorodici te predstavlja simbol čistoće i nevinosti. Stari Egipćani počeli su sa uzgajanjem baš za upotrebu u lečenju raznih bolesti.
Možda vas zanima
Proleće je vreme za sadnju cveća: Dalije ili gladiole?
Lekovita svojstva
U narodnoj medicini ljiljan se upotrebljava za lečenje – čišćenje (detoksikaciju) očiju, kože, srca i uma, te postoji uverenje da posjeduje čarobna svojstva. Cvet belog ljiljana upotrebljava se za lečenje: upale materice, infekcije, kod leukoreje, prolapsa materice.
Ljiljan ima i antitumorsko (citotoksično) delovanje na tumor dojke – vodene bolesti, bolesti uha (upale, infekcije), kožnih bolesti (inhibinatorno delovanje na herpes simplex – virus 1 i herpes simplex virus 2.), a poznata je upotreba latica koje su se močile u rakiji ili maslinovom ulju te stavljale na razne rane i opekotine od sunca, zračenja ili drugih povreda, svraba (hidrolat). Također, ljiljan se pokazao vrlo učinkovit i kod:
- bolesti pluća (kašalj, depresivni kašalj, bronhijalni kašalj, bronhitis, astma, sinusi, katar pluća i dišnih puteva;
- nervnog sistema i to za relaksaciju (nesanice, noćne more, tegobe pamćenja, nervoze, zabrinutost, anksioznost);
- bolesti srca – aritmije, srčana insuficijencija, lupanje srca (ekstrakt);
- bolesti probavnog sistema;
- kod raznih parazita i nametnika;
- kod bolesti oka, pogotovo kod pojave tamnih krugova oko očiju, i osetljivih očiju;
- bolesti kostiju i zglobova – rema, artritis, bolna stanja (mast).
Lake za gajenje: Sobne biljke koje dobro podnose zanemarivanje
Upotreba lukovice i peluda
Lukovica se upotrebljava za lečenje:
- kod spoljne upotrebe kao obloga za tumore, upale kože, čireve, otitis, konjunktivitis, apsces, kod suhe kože, oteklina, bradavica na dojki, čireva (lukovica kuhana u mleku ili vodi);
- za lečenje kurjeg oka, opeklina, rana, ožiljka (radi se mast od sveže lukovice ili tinkture jer nakon povrede kože ne ostaju ožiljci).
Pelud ili polen iz cvetova upotrebljava se za lečenje epilepsije.
Miris ljiljana je doista jedinstveno čaroban, gladak, snažan, ženstven i dominantan. Eterično ulje upotrebljava se za lečenje čireva, upalnih gnojnih rana, modrica, te u kozmetici i parfimeriji. Ulje cvetova u maslinovu ulju stari je narodni lek za tretman kožnih tegoba kao što su osipi, lišajevi, ekcemi, psorijaza, tamnih mrlja i fleka na koži.
ČAJ (za navedena oboljenja):
- 1 do 2 supene kašike svježe lukovice
- 2 dl vode
Vrućom vodom prelijemo usitnjenu lukovicu, poklopimo da odstoji pola sata i procedimo. Uzimamo 2-3 šolje čaja na dan. Napomena: Lukovicu možemo i kratko prokuvati u vinu ili iscediti sok.
Ovo je organska bašta kakvu još niste videli
TINKTURA:
- 200 grama lukovice
- 1 litar 70% alkohola
Potopimo u alkoholu 30 dana i procedimo. Uzimamo 3 puta po 20-30 kapi s malo vode ili čaja. Napomena: Tinkturu možete raditi i od latica. Mažemo bolna mesta kod svih navedenih tegoba. Kontraindikacije: Nisu poznate.
UPOZORENJE:
Vlasnici mačaka trebali bi izbegavati sadnju ljiljana u svoje vrtove ili na mesta dostupna njihovim mačkama. Naime, svi delovi ljiljana vrlo su otrovni za mačke i nakon što ih ona pojede (čak i male količine mogu biti fatalne) može doći do povraćanja, letargičnosti i gubitka apetita kod životinje. Sve to su posledice polaganog zatajivanja bubrega (u periodu od 36-72 sata), što može završiti kobno za mačku, ako joj se odmah ne pruži odgovarajuća veterinarska pomoć.
Tekst je originalno objavljen u magazinu Agro Planeta
Pripremio: Šefik Rošić, travar i pčelar
Komentari