Bački Petrovac – opština

Izaberite opštinu

Opšti podaci o opštini Bački Petrovac

Opština Bački Petrovac nalazi se u jugozapadnom delu AP Vojvodine i pripada Južnobačkom okrugu. To je najmanja opština u Pokrajini, a gradsko naselje je na nadmorskoj visini od 87 m. Prostire se na površini od 158 kilometra kvadratna, od čega 89,8% čini poljoprivredno zemljište, a šume zauzimaju 136 ha.

Pored gradskog naselja Bačkog Petrovca, Opštinu čini još tri naseljena mesta: Gložan, Kulpin i Maglić. Prema podacima popisa iz 2011. godine u Opštini živi 13.418 stanovnika, a većinsko stanovništvo je slovačko sa udelom od 65,2%, a sledi srpsko sa 26,2%.

Opšti podaci o poljoprivredi u Bačkom Petrovcu

Ulaganje u razvoj agroindustrije i intenzivna poljoprivredna proizvodnja karakterišu ovu Opštinu. Poljoprivredom se bavi 53% zaposlenih, a naročito je poznato hmeljarstvo. Hmelj iz Bačkog Petrovca poznat je u svetu. Proizvodnja sirka metlaša i hmelja su tradicionalne, a proizvode se i industrijske kulture: suncokret, soja i šećerna repa, kukuruz i krompir. Pored privrede razvijali su se i zanati, dok se danas intenzivno razvija i oblast seoskog turizma. Metle, kulen i ljute kobasice su specifični proizvodi iz ovog kraja.

Istorija Bačkog Petrovca

Od davnina je teritorija Bačkog Petrovca bila naseljena, a prvi stanovnici su, prema istorijskim podacima, bili Kelti i Jazige, ali i Avari, koji su ih brzo iselili. Zatim se pominju i Bodrici i Limiganti, slovenska plemena, a nakon njih ovde dolaze i Mađari, Turci, Srbi, pa čak i Česi. 

U XIII veku je ovo naselje priznato kao samostalna crkvena opština sa crkvom posvećenom Sv. Petru i tada se prvi put spominje pod sadašnjim imenom. Broj starosedeoca se, nakon dolaska Turaka 1526. godine, naglo smanjio, a broj srpskih naseljenika povećao. Bodonj, Dragovo i puno drugih naselja bilo je spaljeno i uništeno za vreme Rakocijevih buna, a jedino je Petrovac opstao.

Petrovac je za vreme Turaka bio gusto naseljen i to saznajemo iz turskih zemljišnih knjiga (teftera), da bi posle njihovog odlaska čitava oblast južne Bačke postala vojna granica čija se oblasna uprava nalazila u Futogu. Futoško vlastelinstvo je od Bačke vojne uprave 1703. godine  preuzeo baron J. Nekem.

U prvoj polovini 18. veka ovo područje počeli su da naseljavaju Slovaci. Mihajlo Čarnojević je kupio Futoško gazdinstvo, ali nije mogao da nađe dovoljno radne snage u Futogu, te je zamolio svog impopulatora Mateja Čanija da mu dovede podanike iz Slovačke. Tako je na futoško gazdinstvo, 1745. godine, došlo 2000 Slovaka- evangelista. Petrovčani sa vlastelinom sklapaju ugovor o naseljenju 1747. godine i od „večitih“ kmetova postaju „ugovorni”. Austrijski car Jozef II 1781. godine izdaje dekrete o verskoj toleranciji i o ukidanju kmetstva.

Ovo su bili prvi doseljenici u Bačku, a kao pristalice reformacije i husista jedino duhovno bogatstvo koje su sa sobom poneli bile su Kralicka biblija i knjiga crkvenih pesama- Tranoscius. 1900. godine, u poređenju sa ostalim stanovnicima u čitavom Novosadskom okrugu, Slovaci su imali brojčanu prevagu, a Petrovac je predstavljao centar slovačke inteligencije na crkvenom polju. Sredinom XIX veka ovdašnji intelektualci borili su se protiv mađarizacije i na taj način Petrovac je postao poznat kao najjači bedem Slovačkog jezika i kulture u Ugarskoj.

U borbi protiv okupatora, sve do konačnog oslobođenja 1944. godine, Bački Petrovac je imao znatan doprinos u okviru Novosadskog partizanskog odreda. Ovde je u novembru 1944. godine formirana Četrnaesta vojvođanska brigada koju su sačinjavali pripadnici slovačke nacionalnosti.

Neke od znamenitih ličnosti koje su rođene i živele na teritoriji opštine Bački Petrovac su: evangelistički sveštenik Štefan Homola, slovački književnik i prevodilac Jan Čajak, slikarka Zuska Medvedjova, slikar Karol Miloslav Lehotski, Stefan Stratimirović, Žarko Petrović…


Opština Bački Petrovac udaljena je 25 km od Novog sada, a 105 km od Beograda i ima veoma povoljan geografski položaj. Nalazi se na 45°21´ severne geografske širine i 19°35´ istočne geografske dužine i okružena je opštinama: Novi Sad, Bačka Palanka, Vrbas i Beočin.  Kroz teritoriju Opštine prolaze autoput E-75 i magistralna železnička pruga Beograd-Subotica-Mađarska, kojom se odvija putnički, javni i teretni železnički saobraćaj evropskog značaja.

Klima je umereno kontinentalna sa malo padavina, pretežno u proleće i jesen. Zime su prilično hladne, leta topla, dok su prelazna godišnja doba blaga. Najhladniji mesec je januar sa prosečnom temperaturom od -0,6o C, a najtopliji je jul sa prosečnom temperaturom od 21,4o C. Područje Opštine leži na obali reke Dunav, u sistemu je kanala Dunav-Tisa-Dunav a istraživanja su potvrdila i prisusustvo termalnih voda.

Poljoprivredom se u Bačkom Petrovcu bavi 3.030 ljudi, a muškarci prednjače kada je reč o ukupnom broju.

Polna struktura stanovništva u Bačkom Petrovcu @Agromedia

Kada je reč o nosiocima gazdinstava u Bačkom Petrovcu, muškarci su ponovo u prednosti i učestvuju sa 82,10%, dok je udeo žena mnogo manji (17,90%).

Nosioci gazdinstava u Bačkom Petrovcu @Agromedia

Kada je reč o članovima poljoprivrednih domaćinstava, tu su muškarci u manjini i ima ih 38%.

U opštini Bački Petrovac, prema zvaničnim podacima iz popisa poljoprivrede koji je Republički zavod za statistiku sproveo 2012. godine, 1.623 gazdinstva koristi poljoprivredno zemljište. U najvećem broju imaju oranice i bašte, odnosno najčešće gaje kukuruz za zrno (njih 1.262), a zatim soju – 1.066 gazdinstava. Prema broju slede poljoprivredna domaćinstva koja proizvode pšenicu i krupnik – 577 i papriku (147).

Najveći broj gazdinstava su porodična (99,1%), a ostalo su pravna lica.

Kombinovanom proizvodnjom različitih ratarskih kultura bavi se ukupno 100 gazdinstava, njih 194 bavi se kombinovano ratarstvom, svinjama i živinom, međutim najviše je onih koji su specijalizovani za žitarice (989).